Każdy chyba doświadczył uczucia senności w ciągu dnia. Sporadyczne ziewanie nie powinno nas niepokoić, jednak jeśli taka sytuacja zdarza się codziennie, to warto się zastanowić, czy jest to spowodowane czymś więcej niż tylko zwykłym przemęczeniem i stresem wynikającym z nadmiaru pracy, wysokim ciśnieniem czy brakiem snu. Nierzadko za nieustannym ziewaniem w ciągu dnia stoi jakaś choroba.
Diagnoza
W krajach rozwiniętych uczucie przemęczenia organizmu towarzyszy dużej części społeczeństwa. Około 25% dorosłych przyznaje, że przynajmniej kilka razy w miesiącu zdarza im się odczuwać zmęczenie w ciągu dnia, 14% kilka razy w tygodniu jest nadmiernie zmęczonych w ciągu dnia, a 8% niemal codziennie odczuwa totalne wyczerpanie. Nadmierne zmęczenie jest groźniejsze dla naszego zdrowia niż sama bezsenność. Utrudnia koncentrację nie tylko w szkole, ale także i w pracy. Degraduje nasze życie zawodowe i społeczne. Bardzo często osobom, które doznają uczucia wyczerpania, zarzucane jest lenistwo. Niesłusznie – ich brak motywacji czy koncentracji nie wynika z postawy życiowej, ale z problemów zdrowotnych. Chroniczne zmęczenie prowadzi do wielu chorób, dlatego warto zaradzić temu problemowi wtedy, kiedy nie jest jeszcze za późno. Lekarstwem na chroniczne przemęczenie jest sen. Optymalna dawka snu dla dorosłego człowieka na dobę to około 8 godzin. Utrzymanie takiego standardu przez miesiąc to najlepsza terapia na pozbycie się nadmiernego przemęczenia. Czasem jednak przyczyna codziennego ziewania może być znacznie poważniejsza niż tylko deficyt snu. Jeśli terapia polegająca na wydłużeniu snu nie przyniesie oczekiwanych efektów, warto poszukać innych źródeł ciągłego zmęczenia. Dobrze wykonać kilka badań w kierunku cukrzycy, choroby nerek, wątroby, niedoczynności tarczycy, depresji czy innych zaburzeń psychicznych. To jednak są już ekstremalne przypadki – znacznie częściej za codziennym ziewaniem stoją mniej poważne problemy.
Bezdech senny
Zespół bezdechu sennego (Sleep Apnea Syndrome, SAS) to zaburzenie oddychania polegające na powtarzających się epizodach bezdechu o różnym czasie trwania (nie krótszym niż 10 sekund) lub płytkim oddechu podczas snu. Najczęstszym objawem bezdechu sennego jest głośne, nieregularne chrapanie przerywane okresami ciszy. Mało kto zwraca na to uwagę, a takie objawy powinny zapalić nam w głowie czerwoną lampkę, że coś jest nie tak – podobnie, jak nagłe przebudzenia i przyśpieszone bicie serca. To również są objawy charakterystyczne dla SAS. Bezdech senny może także powodować objawy, które są obserwowane w ciągu dnia (nadmierna potliwość, ból głowy, drażliwość i nerwowość, suchość w ustach). Nierzadko także objawia się nagłym zasypianiem w czasie wykonywania prostych czynności, takich jak czytanie czy oglądanie telewizji.
Hipersomnia
Hipersomnia to patologiczna senność w ciągu dnia. Nadmierna senność pojawia się mimo przespania nocy. Może także objawiać się wydłużonym snem lub pragnieniem snu w ciągu dnia. Osoby cierpiące na to schorzenie zasypiają niespodziewanie w ciągu dnia – powszechnie mówi się o „ataku snu”. O hipersomnii z punktu medycznego możemy mówić, gdy objawy występują dłużej niż przez miesiąc oraz zostaną wykluczone przyczyny somatyczne i psychiczne. Choć skutki hipersomnii na pozór nie są groźne, to jednak brak koncentracji czy energii może prowadzić do wielu niebezpiecznych dla życia sytuacji (np. do zaśnięcia podczas jazdy samochodem).
Otyłość
Otyłość to problem XXI wieku. Według szacunkowych analiz ten problem dotyczy prawie połowy Polaków. Jak podaje WHO, co roku na świecie z powodu chorób wywołanych czy powiązanych z otyłością umiera 2,5 mln ludzi. Otyłość jest przyczyną wielu chorób. Prowadzi nie tylko do zaburzenia erekcji czy cukrzycy, ale także wpływa negatywnie na jakość snu. Osoby z nadwagą i wysokim poziomem tłuszczu mają problemy nie tylko z zasypianiem, ale także i głębokością oraz długością snu. Już sama otyłość jest męcząca, a jeśli dołożymy do tego zmęczenie wynikające z nieodpowiedniej dawki snu, to zobaczymy człowieka totalnie wykończonego, który ziewa niemal przez cały dzień. Badacze z Penn State College of Medicine wskazują, że otyłość ma niemal taki sam wpływ na zaburzenia snu, jak depresja. Według nich nadmierna waga powoduje ciągłe stany zapalne w organizmie, co z kolei sprzyja wydzielaniu cytokin – białek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej organizmu. To właśnie podwyższony poziom cytokin powoduje, że cały czas czujemy się przemęczeni.
Higiena snu
Większość osób nie zdaje sobie sprawy, jak ważna dla naszego zdrowia jest higiena snu. Staramy się dbać o czystość wokół siebie, myć się regularnie i dbać o higienę ciała, a zapominamy o higienie snu. A przecież jej brak odpowiada najczęściej za nadmierne zmęczenie w ciągu dnia. Na odpowiednią higienę snu składają się takie zasady, jak regularne godziny zasypiania, higiena przed zaśnięciem (abstynencja elektroniczna – zero smartfonów na godzinę przed snem) oraz atmosfera w sypialni (cisza, spokój, brak światła i odpowiednia temperatura). Nie bez znaczenia dla higieny snu jest nie tylko materac, ale także sama pościel. Najlepiej, jeśli kołdra będzie wykonana z naturalnych materiałów, a wypełnienie będzie przyjazne człowiekowi i otoczeniu. W tym zakresie idealnym rozwiązaniem jest kołdra obciążeniowa. Nie dość, że jest miła i przytulna, to sprzyja szybszemu zasypianiu. Pomaga się dobrze wyspać i zregenerować organizm.
Choć wiele osób jest świadomych wpływu higieny snu na jego jakość, to ma problemy ze wdrożeniem ich w życie. To wymaga dużej determinacji, a tej wielu osobom w dzisiejszych czasach brakuje.
Dodaj komentarz